Türkiye’den Yurt Dışına Satış Yapan SaaS Ürünleri İçin Ödeme Altyapıları — 1
Dünyada SaaS (Software as a Service) modeliyle çalışan ürünler hızla yaygınlaşıyor. Bu model sayesinde farklı ülkelere bir ofis açmadan, bakım ve kurulum gibi işlere kaynak ayırmadan satış yapmak mümkün olabiliyor. Geliştirdiğiniz yazılım üzerinden satış yapabilmeniz ve belli periyotlarla (çoğunlukla aylık veya yıllık) tahsilat yapabilmeniz içinse ödeme işlemlerini sizin yerinize gerçekleştirecek bir başka ürünü sisteminize entegre etmeniz gerekiyor.
Vulmon Alerts, dünyanın farklı ülkelerindeki müşterilerine zafiyet uyarı hizmeti veren bir SaaS uygulaması. Müşteriler, Vulmon Alerts’in sağladığı planlardan birine abone olup aylık ve yıllık periyotlarla ödeme yapıyor, karşılığındaysa altyapılarını etkileyen zafiyetler kendilerine dakikalar içinde bildiriliyor. Böylece zafiyet tarama araçlarının gecikmiş ve eksik sonuçlarını beklemeden altyapılarındaki zafiyetlerden haberdar olup, bir saldırıya uğramadan önlem alabiliyorlar.
Vulmon Alerts basit ve etkili bir yaklaşıma sahip olduğu için siber güvenlik bilinci olan her kurumun kullanabileceği bir araç. Freemium SaaS modelinin tercih edilmesindeki amaç da olabildiğince çok kurumda bu ürünün kullanılmasını sağlamaktı. Tabi kolay kullanılabilirliği hedefleyen bir SaaS ürününde ödeme işleminin zahmetsizce yapılabilmesi ürünün temel özellikleri kadar önemli bir konu.
Vulmon Alerts’i ilk geliştirmeye başladığımda ödeme altyapısını bir iki günde çözülebilecek bir konu olarak görmüştüm. Ancak işin içine girince pek de öyle olmadığını anladım. Türkiye’den abonelik usulüyle uluslararası satış yapma konusunda bilgi alabileceğim bir kaynak/kişi/kurum bulmakta zorlandım. Bu sebeple son bir senedir bu konuyla ilgili edindiğim tecrübeyi bir yazıyla paylaşmaya karar verdim.
Bu yazıyı iki amaçla yazıyorum. Öncelikle benim durumumdaki girişimcilerle tecrübelerimi paylaşarak para ve zaman kayıplarını azaltmak istiyorum. Bu yazıyı yazmaktaki ikinci amacımsa Türkiye’de ödeme altyapısı hizmeti sunan şirketlere geri bildirim vererek hizmetlerini geliştirmelerine fırsat vermek. Burada sadece kendi yaşadığım tecrübeyi paylaştığımın altını çizmek isterim.
İlk Karar: Şirket Kurulumu
Geliştirdiğiniz ürün üzerinden ödeme alabilmeniz için öncelikle bir şirkete sahip olmanız gerekiyor. Türkiye pazarını hedefleyenler için şirketi Türkiye’de kurmaktan başka seçenek zaten yok. Bu noktada sadece şirketinizin şahıs mı, limited mi yoksa anonim mi olacağına karar vermeniz gerekiyor. Ama hedefiniz uluslararası pazarsa şirketinizi yurt dışında kurmanız da bir seçenek. Özellikle Amerika, Estonya ve İngiltere gibi ülkeler bu konuda öne çıkıyor.
Her girişimin kendine özgü şartları olduğu için şirketinizi hangi ülkede kurmanız gerektiğini söylememe imkân yok. Buna girişimcilerin mevcut koşulları göz önünde bulundurarak karar vermesi gerekiyor. Bu kararı verme aşamasında, her şeyden önce yurt dışında kurulu bir şirketin sahibi olmayı bir prestij meselesi olarak görme yanlışına düşmemelisiniz. Artık Stripe Atlas, Mükellef benzeri hizmetlerle yurt dışında şirket kurmak herkesin yapabileceği basit bir iş. Yani yurt dışında bir şirketinizin olmasının kimseyi etkileyeceğini düşünmemelisiniz 😊
Diğer ülkelerdeki vergi yönetmeliklerini ayrıntılı incelemedim ama vergi konusunda Türkiye’ye göre avantajlı oldukları yönünde yaygın bir kanı mevcut. Bu kararı verecek girişimcilerin şirket kurmak istedikleri ülkelerin vergilerini ayrıntılı bir şekilde araştırması, bu şirketlerin yönetimi sırasında oluşacak ekstra maliyetleri (avukat, muhasebe, …) hesaplaması ve yurt dışında kazanılan parayı Türkiye’ye nasıl getireceklerini planlamaları şart. Ayrıca yurt dışında şirket kurmanız halinde verginizi de o ülkeye vereceğinizi ve verginizin yurt dışında kalacağını, Türkiye’de kuracağınız şirketin Türkiye’ye vereceğiniz vergisininse bir şekilde size harcanacağını da unutmayın. Yani kısaca attığınız taşa değecek mi bunu iyice araştırmanız gerekiyor. Tüm bu konuları detaylı bir şekilde değerlendirdikten sonra kendi koşullarınıza en uygun kararı alabilirsiniz.
Yazının bundan sonraki bölümü şirketlerini Türkiye’de kurma kararı alan SaaS girişimcilerine yönelik olacak.
Türkiye’deki Ödeme Altyapıları
Vulmon Alerts’e ödeme altyapısı eklemem gerektiğinde aklıma ilk gelen şirket iyzico (PayU) olmuştu. Yaklaşık bir sene boyunca da iyzico’nun ödeme altyapısını kullandım. Bu yüzden hakkında en çok bilgi sahibi olduğum sistem diyebilirim. iyzico tekrarlı yani abonelik modeliyle (subscription) ödeme alabileceğiniz bir altyapı sağlıyor. Sağladıkları yönetim panelinden abone olan kullanıcıları görebiliyor, abonelik iptal etme işlemini gerçekleştirebiliyorsunuz. Yani eksiklerine rağmen gerçek bir abonelik sistemleri mevcut. Ayrıca bir sorun yaşadığınızda iyzico çalışanları ellerinden geleni hızlıca yapıyor. iyzico’nun Türkiye’ye satış yapan pazaryeri uygulamaları için yeterli bir sistem olduğunu düşünüyorum.
Ancak iyzico’nun yurt dışı tekrarlı ödeme hizmetinde kabul edilemez eksikleri var. Öncelikle iyzico müşterinizden tahsil ettiği parayı size göndermeden önce liraya çeviriyor. Yani müşteriniz iyzico’ya dolarla ödeme yapıyor ama iyzico bu parayı size lira olarak gönderiyor. Bu gereksiz işlem yapılırken de hem uygulanan döviz kurundan hem de bu kur dönüşüm işlemi için alınan ekstra komisyondan ötürü ciddi bir zarara uğruyorsunuz. iyzico’nun (doğal olarak) aldığı komisyon az önce bahsettiğim maliyetlere dahil değil. Tüm bu maliyetleri birleştirince ödemenizi oldukça yüksek bir kesintiyle alabiliyorsunuz.
iyzico’nun sağladığı hazır bir ödeme formu var. Bu ödeme formundan sadece bir para birimiyle ödeme alabiliyorsunuz. Yani ya dolar ya da lira gibi… Otomatik bir dönüştürme işlemi yapılmıyor. Bunda ne var diyebilirsiniz. Sorun şu ki, eğer para birimi olarak doları seçerseniz Türk müşterilerinize satış yapamıyorsunuz. iyzico bunun sebebinin Türk parasının kıymetini koruma kanunu olduğunu söyledi. Para birimi olarak lirayı seçerseniz de yurt dışındaki şirketlerin çoğunu kaybederseniz. Belki bu sorunu aşmak için, IP adresine göre farklı ülkelere farklı ödeme formu göstermeniz mümkün olabilir. Ben uğraşmadım.
Asıl büyük soruna geldik şimdi. iyzico tekrarlı ödeme formunda müşterilerinizin ödeme yaparken telefon numaralarını girmeleri bir zorunluluk. Bu zaten gerekli olmadığını düşündüğüm bir uygulama. Ama daha kötüsü girilecek telefon numarasının +90 ile yani Türkiye’nin alan koduyla başlaması gerekiyor! Yani mesela Amerika’daki müşterinizden +90’la başlayan bir telefon numarası girmesini istemek zorundasınız. Ben bu sorunu ödeme formuna varsayılan bir telefon numarası girerek aşmaya çalıştım. Bazı müşteriler bu durumu sorun etmedi ama maalesef ödeme formundaki bu garip durumu görünce haklı olarak satın almaktan vazgeçen kullanıcılar da oldu. Böylece yukarıda saydığım maliyetlere ödeme formuna kadar gelip ödeme yapmaktan vazgeçen kullanıcıları da eklemiş olduk.
Ayrıca yönetim ara yüzünden kullanıcıların seçtiği planların upgrade/downgrade edilememesi, planların fiyatlarının değiştirilememesi, farklı para birimleriyle ödeme almak için bir paket satın almanızın gerekmesi (gizli maliyet) ve entegrasyonun (Paddle la kıyaslayınca) zor olması gibi sorunları da var.
İyzico altyapısını kullanırken yaşadığım sorunlar sebebiyle bu sene ödeme altyapısını değiştirme kararı aldım. Bu süreçte farklı şirketlerle görüştüm. Bunlardan birisi de PayTR oldu. Sitelerinde “Tekrarlayan Ödeme (Abonelik Modeli)” hizmetlerinin olduğu yazıyor. Ayrıca yurt dışına dolarla satış yapabileceğimi, tahsil ettikleri parayı da liraya çevirmeden göndereceklerini söylediler. Ancak bunun için Akbank’tan hesap açmam gerekiyormuş. Peki dedim, sorun değil. Akbank’taki uzun hesap açma sürecini tamamladıktan ve gerekli belgeleri PayTR’ye gönderdikten sonra başvurumu kabul edip yönetim panelini ve dokümantasyonlarını bana açtılar. Fakat ne yazık ki bu noktada kötü bir sürprizle karşılaştım. Meğer PayTR’nin aslında gerçek bir tekrarlı ödeme hizmeti yokmuş. Sadece kart bilgisi saklama hizmeti varmış. Yani tekrarlı ödeme sistemini, kart bilgisi saklama hizmetini kullanarak tamamen sizin yazmanız gerekiyor. Böylece PayTR size tekrarlayan ödeme hizmeti sun(dur)muş oluyor.
İyzico ve PayTR dışında Türkiye’deki başka bazı ödeme altyapılarıyla da görüştüm. Bunlardan iPara ve Hepsipay yurt dışından ödeme alamayacağımı söylediler. Wirecard ve Papara ise sistemlerinin benim ihtiyaçlarıma uygun olduğunu söyledi. Ayrıca Türkiye’de Zebrapos ve Subscreasy gibi abonelik altyapısı sunan hizmetler de var. Ama PayTR tecrübesinden sonra daha fazla zaman kaybını göze almak istemediğim için global çözümlere yönelmeye karar verdim.
Global çözümlerle ilgili tecrübelerimi anlattığım yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
